Жылі сям’ёй мядзведзі на бары,

І там была мядзведжая бярлога.

Жылі яны ў зялёным гушчары,

Выхоўвалі медзведзянятак строга.

 

Бурклівы тата не даваў малым

Бяздумна лазіць па дубах высокіх,

Бо вобзем грымнуць можна — во экстрым!

З падвязкай лапка і пабіты бокі.

 

За вушка зловіць мама, прывядзе

З грады дубовай неслухаў дахаты.

Яшчэ заблудзяцца, дык быць бядзе:

Ім цяжка выжыць у глушы без таты.

 

Яны і самі прыйдуць начаваць

Пад елкай, зваленай у частых бурах.

Бярлогу зноў сустрэнеш вёрст праз пяць —

Не так і шмат у нас мядзведзяў бурых.

 

І жураўлі, і выраі гусей,

То ліставей, то зацяжная слота.

Не раз бурклівы тата прынясе

На поспыт ласунам і мёду ў сотах.

 

Навідавоку факт, чаму ў Патапкі

Так востра пчоламі прапахлі лапкі,

А побач з ім гуляе ў пушчы Хведзік,

Ды гэта добры, ласкавы мядзведзік.

 

Глядзяць браты: ружовыя плады.

З’явіўся тата — дзічкі паабтрэсаў.

Тут можна жыць! Паляны, мох, груды —

Увосень сферы іхніх інтарэсаў.

 

Прырода падуладная зіме.

У хатцы ўсе заткнуты мохам дзіркі.

Утульна, цёпла і скавыш не дзьме,

Цяпер ужо гулянні без прыдзіркі.

 

Ад чырвані рабіны дрэвы гне,

А па арэхі, дык бярыся ў пушчу.

Зімой смактаць без толку лапу ў сне,

Калі замала нагулялі тлушчу.

 

На схіле — крушня. Камяні ўбакі!

Пад нізам насякомых напаследак:

Жучкі і чарвякі, лічынкі, слімакі —

Спажыўны для мядзведзікаў наедак.

 

Мядзведзіца як ляжа спаць сама,

Дык не дабудзішся пад гул мяцеліц.

Прыйшла на дзіва ранняя зіма,

І з поўначы вятрыскі наляцелі.

 

Матуля бачыць: белая зямля,

У схоў вядзе, што тата ім агораў,

І нават абяцае кухталя

За гэты шумны, неспакойны нораў.

 

Кладзе ў цяплынь разумнікаў сваіх —

Адразу каб у роце з лапай поснай.

Ого! Мядзведзь сівы ў журбе прыціх,

Пытаецца ў яго зусім нязлосна:

 

— Што ж, не сышоў з бярлогі, гаспадар?

Прысеў у кут і нават закімарыў?

Адзімаваць — ідзі ў глыбокі яр,

Ці схоў шукай сярод былых выгараў.

 

Ад трыбаў і гасцінцаў убаку

Хаціна іх, а след мядзведзя нечым

На снезе, як і летам на пяску,

Падобны ўсё ж са следам чалавечым.

 

Мядзведзі дрэмлюць напралёт зіму,

Ці снегапад, ці белая віхура.

Калі ж начамі холадна каму,

Тады мядзведжая сагрэе шкура.

 

Па гурбах не відаць, што спіць мядзведзь.

Ваўчына тут прыпыніцца з разбегу,

І толькі ў шчылінцы, як дыхаюць ледзь-ледзь,

Пазначыцца кружок падталы снегу.

 

Патапка лёг, ды праваліўся ў сон,

І Хведзік спіць — нідзе няма нікога.

Так дзень за днём — зіма пай шла на згон,

З-пад снежнай коўдры вылезла бярлога.

 

Не ў крыўдзе, хоць яно і ў цеснаце,

Абодва туляцца бліжэй да маткі.

У сне і звер, і чалавек расце,

А тут і сонца прыпякае ў пяткі.

 

Прачнуліся мядзведзікі-браты,

Нязвыкла сплюшчыць напачатку вочы.

— А тата дзе?! — прытулак стаў пусты,

І выгляд у мядзведзікаў сірочы.

 

Ачулася матуля акурат,

Уцяміла перапалох яскрава:

— Тут блізка тата спіць, нібы магнат,

Прачнецца — прыбяжыць да нас рухава.

 

Заведзена з гісторыі крутой:

Не стане выхаванне справай дробнай,

Але заўжды мядзведзь стары зімой

Спіць у бярлозе ад сям’і асобна.

 

Штось па сакрэту ведае Сусвет,

А дзе хто спіць — у нас, мядзведзяў, тайна.

Зіма ў снягах уласна наш сакрэт

Аж да прадвесня зберагае дбайна.

 

— Ды вось і ён! Прыджгаў адным бягом!

— Як зімаваў? — здалёк пытае мама.

— Залез пад выварацень, у разлом,

А бор, дзе спаў, гарэлы быў таксама.

 

Вядома, трэба на пачастку мёд.

Патапка рады, як і рады Хведзік.

Глядзі, а выраслі! Але праз год

Яны — ужо дарослыя мядзведзі.