– Кузя, Кузёмка, хутчэй: па тэлевізары “Прыгоды Нязнайкі”, першая серыя, – крычыць Гена, высунуўшыся ў фортку. Крычыць некалькі разоў адно і тое ж.

– Сціхні ты, няма мне часу, – адмахваецца Кузьма.

Кузьма ніколі не сядзіць без работы. Вось і цяпер. Усе, як па камандзе, пабеглі дамоў да тэлевізара. Пакідалі хто скакалку, хто машыну, хто ляльку. Кузьма ведае кожную рэч, чыя яна. Падыме, пагуляе трошкі – і ў пад’езд, каб аддаць гаспадару. Дзе пачуе шчыры “дзякуй”, а дзе і незадаволенае: “Што табе трэба?”

Кузя любіць парадак, як і яго дзядуля Рыгор.

– Трэба, каб у двары, як і дома, было заўсёды чыста, спарадкавана, – гаворыць дзед, выграбаючы з травы панакіданыя за дзень паперкі, а з-пад кустоў апалае лісце ці сухую галінку.

– А мы гэтае смецце збяром у кучку і падпалім, вогнішча  раскладзём, – радуецца ўнук і дапамагае дзеду.

– Спалім, а попелам гэтым кусцік падкормім, – разважае дзед.

– Дзеду, а попел смачны?

– Не каштаваў, – усміхаецца дзядуля, – але, мабыць, смачны, калі расліны любяць. Вось пасыплем, перакапаем, пальём – і куст памаладзее, разлапушыцца… Збегай, унучак, у падвал, прынясі вядро ды які-небудзь дзяркач…

Кузя бяжыць да пад’езда.

“Не Кузя, а сапраўдная кузурка, – думае дзед. – Бегае сабе і бегае…”

– Што, дзеду, збіраць смецце ў вядро?

– Ты ўжо?! – дзівіцца дзядуля, бо і не згледзеў, як Кузя збегаў у падвал. – А венік?

– Хіба ж ты казаў пра венік?

– Загад трэба заўсёды слухаць да канца.

Сур’ёзна гаворыць дзед ці смяецца, так Кузя і не разабраў, кінуўся зноў да пад’езда.

Але не дабег. Чорную пройму неасветленага пад’езда перагарадзіў Генаў бульдог. Высозны, як жарабя, дужы, морда чорная, страшная. І без намордніка.

Кузя заплюшчыў вочы і скамянеў. Хацеў пабегчы назад, але ногі не слухаюцца. Як прыраслі. Хоча крыкнуць, ды не можа.

Хлопчык расплюшчыў вочы. Бульдог усё гэтак жа нерухома стаяў. І Кузя закрычаў:

– Дзеду-у!.. Дзе-ду-у-у-у-у!..

Дзядуля з вядром у руках кінуўся да ўнучка. А бульдог і не думаў саступаць з дарогі. Дзеда ён не баяўся, як і нікога ў двары. Усе абміналі бульдога, калі ён вырываўся на двор без гаспадара.

– Пайшоў прэч! – замахаў дзед вядром на бульдога.

Той і вухам не павёў. Толькі ледзь чутна, хрыпла выдыхнуў: “Гыр-р-р”. І ні з месца.

Дзед не разгубіўся, нездарма ж усю вайну разведчыкам праслужыў. Нацэліўся і спрытна насадзіў вядро на ўзнятую бульдогаву галаву. Сабака рвануўся з вядром на галаве ўбок, тыцнуўся ў сцяну. Вядро з грукатам пакацілася па прыступках ганка, па асфальце, а бульдог ажно прысеў ад страху на заднія лапы. А Кузя як зарагоча!

– Не спужаўся, унучак? Плюнь тры разы, – узрадаваўся дзед. – Хадзем пасядзім на лавачцы, супакойся. У жыцці не такія страхі бываюць.

Бульдог пастаяў, заскуголіў і знік у пад’ездзе.

Уладзімір ЮРЭВІЧ